De energiemarkt is voortdurend in beweging en dat geldt ook voor de prijsformules van variabele contracten. Helaas is deze evolutie niet altijd in het voordeel van de consument. Sterker nog, de prijsformules worden vaak aangepast om meer winst te maken ten koste van de consument.
Een variabel contract is een energiecontract waarbij de prijs van elektriciteit en gas afhankelijk is van de marktwaarde. Dit betekent dat de prijs kan fluctueren op basis van vraag en aanbod. In het verleden waren deze contracten vaak voordeliger dan vaste contracten, maar de laatste jaren zien we een verandering in deze trend.
Aan de verbruikszijde van het contract zien we een stijging van de energieprijzen. Dit heeft te maken met het feit dat energiebedrijven steeds meer kosten maken om energie op te wekken en te distribueren. Deze kosten worden vervolgens doorberekend aan de consument, waardoor de prijzen stijgen.
Aan de injectiezijde van het contract zien we ook veranderingen. Dit heeft te maken met de manier waarop energiebedrijven omgaan met de verkoop van energie die wordt opgewekt door zonnepanelen en windmolens. Het is namelijk zo dat energiebedrijven een vergoeding betalen aan eigenaren van zonnepanelen en windmolens voor de energie die zij injecteren op het elektriciteitsnet. Deze vergoeding wordt steeds lager, waardoor de terugverdientijd van zonnepanelen en windmolens langer wordt.
Daarnaast zien we ook dat energiebedrijven steeds vaker een hogere prijs rekenen voor energie die wordt geleverd tijdens piekuren. Dit betekent dat consumenten die overdag energie verbruiken meer betalen dan consumenten die ’s avonds energie verbruiken. Dit is vooral nadelig voor mensen die overdag thuis werken, omdat zij meer energie verbruiken tijdens de piekuren.
Al met al is de evolutie van de prijsformules van variabele contracten niet gunstig voor de consument. De prijzen stijgen aan de verbruikszijde en de vergoedingen voor de injectie van zonne-energie en windenergie worden steeds lager. Daarnaast worden consumenten die overdag energie verbruiken benadeeld door de hogere prijzen tijdens piekuren. Het is daarom belangrijk om goed te kijken naar de voorwaarden van een variabel contract voordat je besluit om over te stappen.
“De evolutie van variabele contracten: hoe de prijsformules aan zowel verbruiks- als injectiezijde de consument benadelen”
- 13.06.2023
- Kurt Deman
-
2 min
Vorig jaar stegen de prijzen op de energiebeurzen aanzienlijk. Maar ook de indexatieparameters die de energieleveranciers voor hun variabele contracten hanteerden, joegen de factuur van de consument de hoogte in. Voor de teruglevercontracten evolueerden de parameters eveneens in het nadeel van de consument. Dat blijkt uit een analyse van de Vlaamse energieregulator VREG.
De tariefformule van een variabel contract is opgebouwd uit verschillende componenten. Leveranciers bereiken de prijs volgens de formule (a * X) + b.
X staat daarbij voor de indexatieparameter op de energiebeurs. Voor elektriciteit gaat het bijvoorbeeld om Belpex, bij aardgas is TTF een vaak gevolgde energiemarkt. Op die component heeft de energieleverancier zelf geen rechtstreekse invloed.
Hogere leverancierskosten doorgerekend
De energieleveranciers bepalen wel zelf de waarden a en b. Waarden a en b blijven doorgaans gelijk tijdens de looptijd van het contract. Ze omvatten de kosten die de leverancier draagt (o.a. zijn risicoafdekking, personeel, IT…) en zijn marge. Als gevolg van de energiecrisis stegen ook de leveringskosten van de leveranciers (onder andere balancing kosten; risico’s op wanbetaling,…). Dat komt tot uiting in stijgende waarden a en b.
De evolutie van waarde a trok de prijzen sterker omhoog, omdat je die moet vermenigvuldigen met de sterk gestegen indexatieparameter X. Voor aardgas bleef de impact van de stijging van waarde b op de uiteindelijke prijs in de periode 2021-2022 dan weer groter.
Waarden voor injectietarief gedaald
Wie over zonnepanelen en een digitale meter beschikt, ontvangt van zijn energieleverancier een terugleververgoeding, het zogenaamde injectietarief. De VREG stelt vast dat de waarden a en b in 2022 eveneens wijzigden in het nadeel van de consument. In de eerste maanden van 2023 evolueerden waarden a en b weer positief, voornamelijk bij elektriciteit.
Betaal jij ook te veel voor energie?
Je bent beslist niet de enige. Veel mensen betalen te veel. Start met besparen door op volgende knop te klikken.
Ja, ik wil minder betalen
“De evolutie van variabele contracten: hoe de prijsformules aan zowel verbruiks- als injectiezijde de consument benadelen”
– Prijsformules voor variabele contracten zijn de afgelopen jaren geëvolueerd en hebben geleid tot hogere kosten voor consumenten.
– Aan de verbruikszijde zijn prijsformules ingevoerd die meer variabel zijn, waardoor consumenten meer betalen als ze meer energie verbruiken.
– Aan de injectiezijde zijn prijsformules ingevoerd die minder gunstig zijn voor consumenten die zelf energie opwekken en terugleveren aan het netwerk.
– Deze evolutie van prijsformules heeft geleid tot meer complexiteit en minder transparantie voor consumenten, waardoor het moeilijker wordt om de beste deal te vinden.
– Bovendien hebben sommige energieleveranciers prijsformules geïntroduceerd die moeilijk te begrijpen zijn en die kunnen leiden tot onverwacht hoge kosten voor consumenten.
– Dit alles heeft geleid tot kritiek van consumentenorganisaties en politieke partijen die pleiten voor meer transparantie en eerlijkere prijsformules voor variabele contracten.